Cuma

ALİ ATIF HOCA, 'ELVEDA LENİN'İ YAZDI: " GÜZEL ÖYKÜ AMA HERZAMAN OLDUĞU GİBİ BİZ TÜRKLERİN DEĞİL ALMANLARIN AKLINA GELMİŞ"


Elveda Lenin'i bir yerlerden tanıyorum

Anneniz kalp krizi geçirmiş, dokuz ay komada kalmış ve 24 Ekim 1980 tarihinde kendine gelmiş olsun. Doktorunun söylediği de şu: Aman heyecanlanmasın, yoksa kaybedebiliriz.

Anneniz sıkı bir sosyalist. Çocukluğunuz annenizden dinlediğiniz 'Baban başka kadına kaçtı' öyküleri ile geçmiş. Bu nedenle annenize çok bağlısınız, onun için canınızı verecek durumdasınız. Ne yaparsınız?

Öyle 'bön bön' bakmayın, bir şeyler yapmak zorundasınız. Kadın komaya gireli Türkiye çok değişmiş durumda.

Turgut Özal 24 Ocak kararlarını almış, ekonomi serbest hale gelmiş, ihracatçılara teşvik almış yürümüş, ithalat serbest bırakılmış, ortalık yabancı üründen geçilmez olmuş. İçine kapanık Türkiye açıldıkça açılmış, her köşe başı kapitalistten geçilmemeye başlanmış, üstüne üstlük bir de 12 Eylül 1980'de askeri darbe olmuş, ne yaparsınız?

Kadını öldürecek misiniz? Türkiye'nin değiştiğini göstermemek için annenizi televizyondan ve değişen unsurlardan uzak tutmak istemez misiniz? Böyle yapınca da ortaya tiraji komik bir durum çıkmaz mı?

Güzel öykü ama değil mi? Güzel ama her zaman olduğu gibi biz Türklerin aklına gelmemiş Wolfgang Becker ve Bernd Lichtenberg'in aklına gelmiş. Değişimin başlangıç noktası da 'Berlin Duvarı'nın yıkılışı' gibi çok önemli bir kilometre taşı olunca Elveda Lenin 2003 yılında birçok festivalde ödül almış.

Elveda Lenin'i ödüllere götüren tek nokta, kendine Berlin Duvarı'nın yıkılışı ile birlikte Doğu Almanya'nın yaşadığı kapitalist dönüşümü konu alması. Peki film kapitalist dönüşümü yansıtabiliyor mu? Kesinlikli hayır, ucunda kalıyor. Yönetmen Becker daha çok aile arası ilişkilere dalınca, 'şeytan ve melek' arasında bir tercih yapamayınca resmen her şey kursağa diziliyor.

Elveda Lenin'de bazen tempo düştükçe düşüyor hatta yerlerde sürünüyor. İnatla sonuna kadar dayandığınızda ise filmin beyninizde bıraktığı dramatik tat, yala yala bir süre bitmiyor. Sosyalizm ve kapitalizm arasında hálá gitgeller yaşayanlar için Elveda Lenin düşünce kışkırtıcı olabilir. Deneyin bakalım.

Hiç yorum yok: